احتمالا شما نیز شنیده اید که رژیم پر پروتئین در کاهش وزن موثر است و علارغم ابهاماتی که در مورد ایمن بودن رژیم های پر پروتئین وجود دارد، همچنان رژیم پر پروتئین از محبوبیت گسترده ای برخوردار است. شواهد علمی جدید حاکی از آن است که در صورتی که ۳۵% از کالری دریافتی از طریق مصرف پروتئین ها باشد در طولانی مدت می تواند منجر به آسیب کلیوی گردد.
در یک مطالعه اخیر که در آن از مدل حیوانی)خوک(استفاده شده بود، مشاهده شد که دریافت طولانی مدت پروتئین به میزان ۳۵% از انرژی دریافتی، سبب تخریب متوسط بافتی کلیه می گردد. پس از آن به منظور سنجش عمومیت داشتن و قابل تعمیم بودن نتیجه بررسی مذکور، رژیم پر پروتئین بر روی موشها نیز آزمایش شد.
موشها به طور تصادفی به یکی از دو گروه: رژیم غذایی با پروتئین نرمال (۱۵% از انرژی دریافتی از پروتئین) و یا رژیم غذایی پر پروتئین (۳۵% انرژی از پروتئین) برای دوره های زمانی ۴ ،۸ ، ۱۲ و ۱۷ ماه تخصیص یافتند. عملکرد کلیه از طریق کلیرانس کراتی نین و سطوح پروتئین ادراری سنجیده می شد و پاتولوژی توسط بررسی هیپرتروفی گلومرولی، گلومرولو اسکلروزیس و ﻓﻴﺒﺮوز ﺗﻮﺑﻮﻟﻲﺑﻴﻨـﺎﺑﻴﻨﻲ ارزیابی گشت.
موشهایی که رژیم غذایی پر پروتئین را مصرف نموده بودند نسبت به موشهایی که از رژیم غذایی با پروتئین نرمال پیروی نموده بودند دارای : ۱۷% وزن کلیوی بیشتر، ۳ برابر دفع پروتئین ادراری بیشتر و ۲۷% کلیرانس کراتینین بیشتر بودند. همچنین موشهایی که از رژیم غذایی پر پروتئین پیروی نموده بودند دارای گلومرولی بزرگتر و گلومرولو اسکلروزیس بیشتر بودند.
لازم به ذکر است که افزایش پروتئین ادراری و کلیرانس کراتی نین که در موشها مشاهده شد، معمولا در انسان هایی که رژیم غذایی پرپروتئین دارند نیز مشاهده شده است، و شواهد علمی حاکی از آنند که موش مدلی مناسب برای بررسی اثرات رژیم غذایی پر پروتئین بر کلیه است. نتایج مشاهده شده بر موشها، به موازات نتایجی که پیش تر بر روی خوک ها مشاهده شده بود؛ پیشنهاد می کنند که ممکن است دریافت طولانی مدت مقادیر زیاد پروتئین، برای سلامت کلیه مضر باشد.
نکته عملی: دریافت بی رویه و خودسرانه پروتئین زیاد می تواند سلامت بدن را مورد مخاطره قرار دهد و هر چند که رژیم پرپروتئین می تواند در کاهش وزن موثر باشد اما در طولانی مدت ممکن استبه کلیه ها آسیب برساند. لذا توصیه می شود؛ رژیم پر پروتئین در صورت لزوم می بایست تنها تحت نظارت متخصصین استفاده شود تا از عوارض نامطلوب احتمالی آن پیشگیری شود.
منبع:
Br J Nutr.۲۰۱۱ May 3:1-8
