فشار خون توسط یک فشار سنج مشتمل بر یک دستبند قابل تورم و یک صفحه مدرج اندازه گیری می شود . فشار خون اندازه گیری شده بر حسب میلی متر جیوه (mm Hg) می باشد و شامل دو عدد می شود. اولین عدد و یا عدد بالاتر فشاری را اندازه می گیرد که قلب شروع به ضربان می کند (فشار سیستولیک) . دومین عدد و یا عدد پایین تر ، فشار موجود در شریان را در بین ضربان ها اندازه گیری می کند ( فشار دیاستولیک ).

فشار های خون اندازه گیری شده به گروه های زیر تقسیم بندی می شوند :
 
– فشار خون نرمال . فشار خون پایین تر از ۸۰/۱۲۰ میلی متر جیوه نرمال می باشد . برخی از پزشکان فشار خون ۷۵/۱۱۵ را به عنوان میزان اپتیمال توصیه می کنند . هنگامیکه فشار خون به بیش از ۷۵/۱۱۵ میلی متر جیوه افزایش می یابد ریسک بیماری قلب و عروق نیز شروع به افزایش می کند . 
 
– مرحله پیش از فشار خون بالا . این مرحله به فشار سیستولیک بین ۱۲۰ تا ۱۳۹ میلی متر جیوه و یا فشار دیاستولیک بین ۸۰ تا ۸۹ میلی مترجیوه گفته می شود . این مرحله در صورت عدم کنترل با مرور زمان بدتر خواهد شد. ابتلا به این مرحله به مدت ۴ سال ، درحدود یک سوم از بزرگسالان سنین ۳۵تا۶۴ سال و در حدود نیمی از بزرگسالان بالای ۶۵ سال را دچار فشار خون بالا خواهد کرد.
 
– فشار خون بالا مرحله اول . فشار خون سیستولیک ۱۴۰ تا ۱۵۹ میلی متر جیوه و فشار دیاستولیک ۹۰تا۹۹ ملی متر جیوه را فشار خون بالا مرحله اول می نامند.
 
– فشار خون بالا مرحله دوم . فشار سیستولیک ۱۶۰ میلی متر جیوه و یا بالاتر و فشار خون دیاستولیک ۱۰۰ میلی متر جیوه و بالاتر را پرفشار ی خون مرحله دوم می نامند که شدید ترین نوع فشار خون بالا است.
 
هردو عدد خوانده شده در اندازه گیری فشار خون مهم هستند . ولیکن بعد از سن ۵۰ سالگی اندازه گیری فشار سیستولیک با اهمیت تر است . فشار خون بالا سیستولیک زمانی است که فشار دیاستولیک نرمال بوده ولی فشار سیستولیک بالاست . این نوع فشار خون بالا معمول ترین نوع فشار خون بالا در افراد بالاتر از سن ۵۰ سال است.
 
پزشک شما قبل از اینکه تشخیص فشار خون بالا را در شما بدهد ،فشار شما را دوتا سه بار در ویزیت های جداگانه اندازه گیری خواهد کرد . زیرا به صورت طبیعی فشار خون در طول روز و گاهی در طول جلسه ویزیت پزشک (فشار خون ناشی از روپوش سفید!) متفاوت است . پزشک شما از شما می خواهد که فشار خون خود را در خانه و محل کار ثبت کنید تا بدین طریق اطلاعات بیشتری جمع آوری کند.
 
چنانچه شما دچار هر یک از انواع فشار خون بالا باشید ، پزشک آزمایشات معمول را مانند آزمایش ادرار ، آزمایش خون و نوار قلب  (ECG) توصیه خواهد کرد . الکترکاردیوگرام تستی است که فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازه گیری می کند . انجام دیگر آزمایشات حداقل برای مراحل اولیه ضرورت ندارند.